ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

Γιατί, η έννοια της Ευθύνης είναι ευρύτερη …
 

Εξ αρχής έχω δηλώσει πως το παρόν επαγγελματικό – προσωπικό Ιστολόγιό μου (www.professional-liability.gr), όπως και ο τίτλος του υποδηλώνει, είναι ένας διαδικτυακός τόπος ενημέρωσης και προβληματισμού πάνω στα θέματα Αστικής Ευθύνης, με έμφαση στην επαγγελματική ευθύνη. Σε θέματα, που συνάδουν με την προσωπική μου εμπειρία και επαγγελματική δραστηριότητα και για τα οποία μπορώ υπεύθυνα να εκθέτω σχετικές απόψεις.

Βιώνοντας την τρέχουσα καθημερινότητα και την ευρύτερη πολιτική, κοινωνική και οικονομική παρακμή, μοιραία διαπιστώνει κανείς πως το θέματα γύρω από την Ευθύνη είναι ευρύτερα.

Αφορμή για το παρόν σημείωμα το οποίο δεν είναι άρθρο μου αλλά παράθεση σκέψεων σοφών ανδρών. Κατά βάση, είναι το παρακάτω κείμενο προβληματισμού, από ομιλία του ρήτορα Δημοσθένη προς τους πολίτες της αρχαίας Αθήνας. Ομιλία, που κάλλιστα μπορεί να λεχθεί πως  απευθύνεται αυτούσια και στους σύγχρονους – σημερινούς Έλληνες!

Δημοσθένης προς Αθηναίους: Οι ελληνικές πόλεις νοσούν.
Οι πολιτευόμενοι και διαχειριστές των κοινών δωροδοκούνται και εξαγοράζονται.
Κι όσο για τη μεγάλη μάζα των πολιτών, είτε δεν αντιλαμβάνονται τα όσα διαπράττουν οι κυβερνώντες, είτε τα αντιλαμβάνονται αλλά δεν αντιδρούν, βυθισμένοι όπως είναι στη  ραστώνη και την άνεση της καθημερινότητας. Από τούτη την αρρώστια έχουν προσβληθεί παντού οι πάντες - απλώς, ο καθένας τρέφει την ψευδαίσθηση ότι η συμφορά δεν θα χτυπήσει τη δική του πόρτα, αλλά θα διασφαλίσει τα δικά του συμφέροντα εκμεταλλευόμενος τους κινδύνους των άλλων (...)
Κι ενώ κανονικά όλες οι συζητήσεις γίνονται πριν απ' τα όποια γεγονότα, εσείς  διαβουλεύεστε πάντα κατόπιν εορτής (...)
Αφήσατε όλον αυτό τον καιρό να κυλήσει με συνεχείς αναβολές, μετάθεση των ελπίδων σας σε άλλους, αλληλοκατηγορίες   και καταγγελίες.   Αυτά συνεχίζετε να κάνετε και σήμερα (...)
Όλοι πρέπει να εξοργίζεστε εξίσου, όταν βλέπετε ότι πολύ εύκολα κινδυνεύουν να κακοποιηθούν οι πιο φτωχοί και αδύναμοι πολίτες, ενώ οι βδελυροί και πλούσιοι μπορούν να αδικοπραγούν ατιμωρητί και να εξαγοράζουν πρόσωπα για να εκβιάζουν καταστάσεις (...)
Στρέψτε το βλέμμα προς τους σημερινούς πολιτικούς: άλλοι από φτωχοί έγιναν πάμπλουτοι, άλλοι από άσημοι χόρτασαν τιμές, ορισμένοι έφτιαξαν σπίτια δίπλα στα οποία τα δημόσια οικοδομήματα είναι πιο σεμνά, κι όσο ο πλούτος της πόλης ελαττωνόταν, τόσο ο δικός τους αύξανε(...)
Δεν είναι ασφαλώς ένα και δύο τα αίτια ένεκα των οποίων έφθασαν τα πράγματα εδώ.  Αλλά την κύρια αιτία θα τη βρείτε στο πρόσωπο   εκείνων που προτιμούν να σας είναι ευχάριστοι παρά να σας συμβουλεύουν ορθά.   Απ' αυτούς, πολλοί προσπαθούν να συντηρούν τη σημερινή κατάσταση γιατί αντλούν από αυτή δημοτικότητα και εξουσία - κι έτσι ούτε οι ίδιοι προνοούν για το αύριο, ούτε νοιάζονται για το αν εσείς προνοείτε (...)
Βρίσκονται σε τέτοια εγκατάλειψη και σε τέτοια χάλια τα πράγματα, ώστε ακόμη όσοι μιλούν από τούτο το βήμα πρότειναν συνειδητά τα πιο βλαβερά μέτρα κι εσείς τα ψηφίζατε, πάλι δεν θα μπορούσαμε να βρεθούμε σε χειρότερη θέση (...)

Είναι προφανές  πως η έννοια της Ευθύνης  είναι συνάμα κοινωνική και πολική, άμεσα σχετιζόμενη με τη διαχρονική κακοδαιμονία που ταλανίζει αυτή τη χώρα  Πολύ εύστοχα την προσδιόρισε κάποτε ο Κορνήλιος Καστοριάδης σε συνέντευξή του προς Γάλλο δημοσιογράφο, λέγοντας μεταξύ άλλων:  

«Μιλάμε για ιστορική και πολιτική ευθύνη. Ο ελληνικός λαός δεν μπόρεσε έως τώρα να δημιουργήσει μια στοιχειώδη πολιτική κοινωνία. Μια πολιτική κοινωνία, στην οποία, ως ένα μίνιμουμ, να θεσμοθετηθούν και να κατοχυρωθούν στην πράξη τα δημοκρατικά δικαιώματα τόσο των ατόμων όσο και των συλλογικοτήτων. Πράγματι, στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει εποχή που ο λαός να έχει επιβάλει, έστω και στοιχειωδώς, τα δικαιώματα του. Και η ευθύνη, για την οποία μίλησα, εκφράζεται με την ανευθυνότητα της παροιμιώδους φράσης:”Εγώ θα διορθώσω το ρωμέικο;”.
-Ναι, κύριε, εσύ θα διορθώσεις το ρωμέικο, στον χώρο και στον τομέα όπου βρίσκεσαι…».

Το παραπάνω, θυμίζει παρόμοια ρήση του μεγάλου συγγραφέα - στοχαστή Νίκου Καζαντζάκη: «Να αγαπάς την Ευθύνη. Να λες: Εγώ μόνος έχω χρέος να σώσω τη γη …».

Τελικά, η Ευθύνη δεν είναι απλά συλλογική αλλά και προσωπική υπόθεση του καθενός στο περιβάλλον που δραστηριοποιείται ως επαγγελματίας ή επιχειρηματίας και στο οποίο κινείται ως άτομο  μέλος μιας ευρύτερης κοινωνίας …