ΑΣΤΟΧΙΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ
Υπάρχουν Ευθύνες αλλά υπάρχει και η Ασφάλιση
Αφορμή για το παρόν κείμενο, κάποια πρόσφατα δημοσιεύματα στον Τύπο https://www.lifo.gr/now/greece/kathizisi-sto-neo-boytza-spitia-bythistikan-eos-tria-metra, σχετικά με καταστροφή οικοδομής λόγω καθίζησης του εδάφους θεμελίωσης στην περιοχή Νέος Βουτσάς Αττικής καθώς και https://www.grtimes.gr/ellada/kriti-katerreyse-mpalkoni-polykatoikias-sto-irakleio-foto , σχετικά με κατάρρευση μπαλκονιού πολυκατοικίας στο Ηράκλειο Κρήτης, ευτυχώς χωρίς σωματικές βλάβες ή θάνατο προσώπων.
Ειδικά για την οικοδομή που αστόχησε στην περιοχή Ν. Βουτσά, σημειώνεται πως είναι μια σύγχρονη κατασκευή που χτίσθηκε με νόμιμη άδεια. Μελετήθηκε και κατασκευάστηκε από νόμιμους πιστοποιημένους επαγγελματίες μηχανικούς και αξιοποιήθηκε / λειτούργησε για μερικά χρόνια.
Το συγκεκριμένο συμβάν μολονότι αντανακλά σε ένα ευρύτερο σοβαρό κοινωνικό ζήτημα που είναι η ασφάλεια και η ποιότητα των κατασκευών, εντούτοις προβλήθηκε χαλαρά και με πολύ “ρηχό” δημοσιογραφικό τρόπο, χωρίς ουσιαστικές τεχνικές αναλύσεις και έγκυρες γνωματεύσεις. Ελέγχθηκε δε για μια ακόμη φορά πως αιτία είναι τα φυσικά φαινόμενα, η αυθαίρετη δόμηση και η γνωστή θέση πως για όλα ευθύνεται το ανώνυμο Κράτος. Λες και οι διάφοροι παράγοντες που σχετίζονται με το όλο θέμα (Ιδιοκτήτες, Μηχανικοί Μελετητές / Κατασκευαστές) είναι όλοι τους αδιάφθοροι, υπεράνω πάσης υποψίας ευθύνης, χωρίς καμιά σχέση με την όλη πραγματικότητα.
Οι οικοδομές καθώς και τα διάφορα έργα υποδομής υλοποιούνται για να “ζήσουν” τουλάχιστον αρκετά πάνω από 100 χρόνια. Δεν είναι λογικό, μετά από κάποιο σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, παρόμοιες οικοδομές να παρουσιάζουν καταστροφικές αστοχίες επειδή το έδαφος είναι επικλινές ή επειδή κατασκευάστηκε πάνω σε χαλαρά εδάφη ή επειδή είχαμε φωτιές, χιόνια, πλημμύρες ή ακόμη επειδή έγινε κάποια αισθητή σεισμική δόνηση. Είναι προφανές πως κάτι φταίει ή καλύτερα, κάποιος ευθύνεται. Γιατί, στην προκειμένη περίπτωση, είναι λογικό να υποθέσει κανείς πως η αστοχία μπορεί να οφείλεται σε ανθρώπινο παράγοντα (αμέλεια, λάθος ή παράλειψη Μηχανικού).
Προσεγγίζοντας το συγκεκριμένο συμβάν από την πλευρά της Ασφάλισης, τίθενται κάποια απλά εύλογα ερωτήματα:
Ήταν ασφαλισμένη η οικοδομή από τους Ιδιοκτήτες; Προφανώς, αν υπήρχε ακόμη ανεξόφλητο δάνειο από τράπεζα κανονικά θα πρέπει να ήταν ασφαλισμένο. Στην περίπτωση αυτή ήταν σωστά ασφαλισμένο σε ότι αφορά το κεφάλαιο και τους όρους κάλυψης του ασφαλιστηρίου;
Το επόμενο στάδιο, θα μπορούσε να είναι η διερεύνηση γύρω από τα θέματα ευθύνης. Στη βάση αυτή, να εξεταστεί η ενδεχόμενη ασφαλιστική κάλυψη Επαγγελματικής Ευθύνης Μηχανικού..
Το συμβάν αποτελεί εξαιρετική περίπτωση για προβληματισμό των διαφόρων παραγόντων που σχετίζονται με οικοδομικά έργα: Επενδυτές και Ιδιοκτήτες Ακινήτων, Μηχανικούς Μελετητές, Κατασκευαστές, Ασφαλιστές και φυσικά, την ίσια την Πολιτεία.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και οι επιστημονικοί – συνδικαλιστικοί σύλλογοι των Μηχανικών θα πρέπει να αναλύσουν το θέμα και να λάβουν υπεύθυνη θέση που να διασφαλίζει το κύρος του τεχνικού επαγγέλματος του Μηχανικού.
Από την πλευρά της, η Πολιτεία θα πρέπει να θεσμοθετήσει την υποχρεωτική Ασφάλιση των Ακινήτων και την υποχρεωτική Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης Μηχανικού. Τότε μόνο, δηλαδή μέσω της Ασφάλισης, θα μπορεί να λειτουργεί διεξοδικά και αξιόπιστα ο μηχανισμός αποζημίωσης σε αντιδιαστολή με τη γνωστή ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού.
Ο Γράφων ως Μηχανικός και ως εξειδικευμένος Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων, επί σειρά ετών αναφέρεται σε θέματα επαγγελματικής ευθύνης και επισημαίνει την ανάγκη αξιοποίησης του θεσμού της Ασφάλισης. Γιατί η Ασφάλιση, έχει διεθνώς καταξιωθεί ως ο μοναδικός μηχανισμός διευθέτησης των οικονομικών ζημιών από αστοχίες - ζημιογόνα γεγονότα, που μοιραία μπορούν να επέλθουν λόγω αμέλειας, λάθους ή παράλειψης του Μηχανικού ο οποίος μελετά, επιβλέπει και κατασκευάζει τα διάφορα τεχνικά έργα. Τόσο απλά και λογικά. Και όμως φαίνεται πως στη χώρα μας το απλό και το εύλογο, δεν είναι προφανή.
Είναι ανάγκη να υπάρξει γόνιμος προβληματισμός για θεσμική μεταρρύθμιση του όλου συστήματος.