Δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα NextDeal στις 14/10/2014
Στο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό καθεστώς που ισχύει στη χώρα μας, στο ερώτημα “κάλυψη ακινήτων (κατοικιών) από το Κράτος ή από την Ιδιωτική Ασφάλιση”, η ορθολογική απάντηση είναι “από την Ιδιωτική Ασφάλιση”.

Ήταν ιδιαίτερα θετικό το γεγονός πως ο ίδιος ο Πρωθυπουργός της χώρας έχει εκφραστεί με έμφαση για την αναγκαιότητα “επιστράτευσης” της Ιδιωτικής Ασφάλισης στις αποζημιώσεις περιουσιών που πλήττονται από καταστροφικά φυσικά φαινόμενα, εξαγγέλλοντας μάλιστα σχετικό κίνητρο με ποσοστιαία μείωση του ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στο αντίστοιχο ακίνητο.
Στη βάση αυτή, είναι χρήσιμα τα διάφορα δημοσιεύματα που συντηρούν το θέμα περί υποχρεωτικής ασφάλισης ακινήτων μέσω της Ιδιωτικής Ασφάλισης και όχι μέσω αποζημιώσεων από τον κρατικό κορβανά. Ωστόσο, χρειάζεται ουσιαστικός προβληματισμός και περαιτέρω ανάλυση το θέματος για την αντικειμενική εμπέδωση του θεσμικού μέτρου και για την ορθολογική εφαρμογή του στην πράξη.

Τεχνικά θέματα
Υπάρχουν παράμετροι που πρέπει να αποσαφηνιστούν ώστε να γίνει κατανοητό το τι καλύπτεται με την ασφάλιση, πόσο θα κοστίζει στον Καταναλωτή και πως θα γίνεται η αποζημίωση από την ασφαλιστική εταιρεία. Σχετικά, επισημαίνονται τα παρακάτω:

Ασφαλιστήριο: Κατά βάση, αποζημιώνει σύμφωνα με συγκεκριμένους ασφαλιστικούς όρους και προϋποθέσεις. Ωστόσο, σε καθεστώς υποχρεωτικής ασφαλιστικής κάλυψης όλων των ακινήτων αυτό θα πρέπει να αναφέρεται σε απλοποιημένες διαδικασίες και με τυποποιημένους όρους. Κάτι ανάλογο με το καθεστώς ασφάλισης αστικής ευθύνης αυτοκινήτων.

Υπασφάλιση: Δηλαδή, προκειμένου να υπάρξει αντικειμενική αποζημίωση σε περίπτωση ζημιάς, η ασφαλιζόμενη αξία του ακινήτου δεν πρέπει να είναι χαμηλότερη από την αξία ανακατασκευής του. Η αξία αυτή, με τα σημερινά δεδομένα κόστους κατασκευής, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από κάποιο συγκεκριμένο ποσό ανά τετραγωνικό μέτρο. Ανάλογα δε με την κατηγορία του ακινήτου, θα πρέπει να είναι προκαθορισμένη.

Μη καλυπτόμενες ζημιές (εξαιρέσεις): Είναι προφανές πως σε καθεστώς καθολικής υποχρεωτικής ασφάλισης, δεν θα πρέπει να εξαιρούνται τα ακίνητα που η ίδια η Πολιτεία αναγνώρισε εκ των υστέρων ως νόμιμα σύμφωνα με μελέτη - υπογραφή Μηχανικού, ο οποίος θα πρέπει υποχρεωτικά να διαθέτει σε μόνιμη ισχύ κατάλληλη ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης για οικονομικές συνέπειες από λάθη ή παραλείψεις του.

Απαλλαγή: Δηλαδή το ποσό πέραν του οποίου αποζημιώνει η ασφαλιστική εταιρείας αφού λάβει υπόψη και τη μείωσή του λόγω ενδεχόμενης υπασφάλισης. Το ποσό αυτό, στο πλαίσιο μιας υποχρεωτικής ασφάλισης με κοινωνικό χαρακτήρα, ανάλογα με την αξία του ακινήτου, δεν μπορεί να είναι υπερβολικά μεγάλο για τον ασφαλισμένο Καταναλωτή. Ειδικά στην περίπτωση ζημιών από σεισμό, ίσως θα πρέπει να καλύπτεται από το Κράτος.

Πραγματογνωμοσύνη: Είναι η τεχνική έκθεση με βάση την οποία γίνεται η αποζημίωση. Μπορούμε να πούμε πως είναι άρτια και αντικειμενικά σωστή όταν γίνεται από πιστοποιημένο επαγγελματία τεχνικό ο οποίος πέρα από την τεχνική κατάρτιση θα πρέπει απαραιτήτως να διαθέτει ασφαλιστήριο επαγγελματικής ευθύνης για οικονομική ζημιά από τυχόν λάθος ή παράλειψή του.

Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής: Επαγγελματίας πιστοποιημένος από την Τράπεζα της Ελλάδος, ελεγχόμενος από το οικείο Επαγγελματικό Επιμελητήριο. Κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί πως, στο πλαίσιο των υπηρεσιών που προσφέρει, υποχρεούται να διαθέτει μονίμως σε ισχύ, κατάλληλο Ασφαλιστήριο Επαγγελματικής Ευθύνης το οποίο μπορεί να αποζημιώνει τον Ασφαλισμένο για οικονομικές απώλειες που μπορεί να υποστεί από ενδεχόμενο λάθος ή παράλειψή του.

Ασφάλιση μέσω Τραπεζών ή Ασφαλιστών;
Είναι γνωστό πως οι Τράπεζες, έχουν βρει τρόπο για αύξηση των εσόδων τους, εκμεταλλευόμενες κάποιες διατάξεις σχετικά με την ασφαλιστική διαμεσολάβηση και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που εξασφαλίζουν τα δάνεια που προσφέρουν για την αγορά ή αποπεράτωση ακινήτων. Ωστόσο, με την ενίοτε εκβιαστική και τη συνήθως πρόχειρη ασφαλιστική πρακτική των τραπεζικών καταστημάτων, προκύπτουν σοβαροί λόγοι για την αμφισβήτηση της αξιοπιστίας των προσφερόμενων υπηρεσιών έναντι αυτών των επαγγελματικών Ασφαλιστών. Πολύ δε περισσότερο, λαμβάνοντας υπόψη τις παραμέτρους που επισημάνθηκαν προκειμένου να λειτουργήσει με τη δέουσα αρτιότητα και αξιοπιστία η υποχρεωτική Ασφάλιση Ακινήτων.

Παρακολουθώντας τις εξελίξεις της αγοράς γύρω από το θέμα, εκφράζω την άποψη πως χρειάζεται ευρύτερος προβληματισμός και ουσιαστικές διεργασίες προκειμένου να θεσπιστεί οριστικά η υποχρεωτική ασφάλιση των ακινήτων. Η Πολιτεία, από την πλευρά της, αψηφώντας για πρώτη φορά το πολιτικό κόστος, έκανε ένα θετικό βήμα.
Οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να προσεγγίσουν σοβαρά το όλο θέμα και να αξιοποιήσουν με σύγχρονο τρόπο την νέα επιχειρηματική ύλη που δημιουργείται προς όφελος και των Καταναλωτών.