ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ

Υποχρεωτική αλλά πώς;

Δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα nextdeal.gr, 11/1/2023.,

Αφορμή για το παρόν άρθρο υπήρξε πρόσφατο κείμενο του NextDeal με τίτλο: Η μεγάλη πρόκληση για τις ασφαλιστικές εταιρείες το 2023! Πως θα μεγαλώσει η ασφαλιστική πίτα; Στο κείμενο, χαρακτηριστικά αναφέρεται πως πολλά χρόνια τώρα όλη η αγορά σχολιάζει τη στασιμότητα που χαρακτηρίζει την ασφαλιστική παραγωγή στην χώρα μας η οποία ως ποσοστό του ΑΕΠ (σταθερά κάτω από 2,5%) την καθιστά ουραγό μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ. Για το μεγάλο ζητούμενο που είναι το πως θα ξεφύγουμε από αυτό το επίπεδο, ορθώς επισημαίνεται πως θα πρέπει να σχεδιασθεί μια πολιτική παρέμβασης που θα στοχεύει στην προώθηση των κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων, ιδιαίτερα για τις υποχρεωτικές ασφαλίσεις αστικής ευθύνης, που αφορούν μία σειρά επιχειρήσεων και επαγγελματικών κλάδων.

Το να λέγεται απλά πως η Ασφάλιση Γενικής ή / και Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης πρέπει να υιοθετηθεί και στη χώρα μας γιατί αποτελεί πάγια πρακτική σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης, δεν αρκεί. Η ασφάλιση αστικής ευθύνης είναι απαραίτητο να αναδειχθεί με αντικειμενικότητα και να εξηγηθεί διεξοδικά, ώστε τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι επαγγελματίες να αντιλαμβάνονται την αξία της και τη σιγουριά που τους προσφέρει στο πλαίσιο της επιχειρηματικής / επαγγελματικής δραστηριότητάς τους. Στη βάση αυτή, όπως είναι λογικό, την απαραίτητη πρωτοβουλία θα πρέπει να την αναλάβει η ίδια η ασφαλιστική αγορά που έχει και το κίνητρο για την αξιοποίηση της σημαντικής επιχειρηματικής ύλης που θα προκύψει στον κλάδο ασφάλισης αστικής ευθύνης. Είναι η ασφαλιστική αγορά που, με βάση τη σχετική νομοθεσία και ευρωπαϊκή πρακτική εμπειρία, θα πρέπει να τεκμηριώσει με επιχειρήματα την αναγκαιότητα της συγκεκριμένης ασφάλισης ως ουσιαστικό στοιχείο εκσυγχρονισμού του συστήματος και ως βασικό “εργαλείο” νομικής και οικονομικής προστασίας για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες.

Στο σύγχρονο, όλο και πιο περίπλοκο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, δεν είναι σωστό η ελληνική αγορά να συνεχίζει να λειτουργεί με συναλλακτικά ήθη μιας άλλης εποχής και για την επίλυση διαφορών που αναφύονται γύρω από θέματα ευθύνης να ανατρέχει σε διαδικασίες με κανόνες δικαίου που περιορίζονται στα βασικά περί αδικοπραξίας άρθρα του Αστικού Κώδικα, αγνοώντας ή παραβλέποντας τις θεσμικές εξελίξεις που προβλέπονται από Ευρωπαϊκές Οδηγίες ισχύουσες σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Αναφέρομαι σε εξειδικευμένες ευρωπαϊκές οδηγίες που σταδιακά στα τελευταία χρόνια, έχουν ενσωματωθεί στο εγχώριο δίκαιο και διέπουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών σε καθεστώς ελεύθερου ανταγωνισμού εντός της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς. Είμαστε η μόνη χώρα της ΕΕ χωρίς το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο για την Ασφάλιση της Αστικής Ευθύνης.

Χαρακτηριστικά επισημαίνω το Νόμο 2251/1994 με τον οποίο ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο η θεμελιώδης Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Προστασία του Καταναλωτή που έθεσε σε νέα βάση τα θέματα αστικής ευθύνης επιχειρήσεων και επαγγελματιών έναντι του Καταναλωτή. Και όμως η εφαρμογή αυτού του νόμου φαίνεται να έχει προσπεραστεί στην πράξη.

Επισημαίνω επίσης ο ειδικός Νόμος 3844/2010 (ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2006/123/ΕΚ) που εισάγει την αναγκαιότητα υιοθέτησης της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης σε όλους τους επαγγελματίες που παρέχουν υπηρεσίες σχετιζόμενες με την Ασφάλεια, την Υγεία και το Χρήμα. Δηλαδή επαγγελματίες που από αμέλεια, λάθος ή παράλειψή τους μπορούν να βλάψουν ή να προκαλέσουν οικονομική ζημιά σε Τρίτους και εκ του νόμου υποχρεούνται να αποζημιώνουν. Έχουν περάσει πάνω από 10 χρόνια που εκδόθηκε ο συγκεκριμένος νόμος και το θέμα της υποχρεωτικής Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης διακριτικά παραμένει σε αδράνεια.

Ο κλάδος Ασφάλισης Γενικής και Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης φαίνεται να διαγράφει μια ανοδική πορεία την τελευταία τετραετία. Ωστόσο, απέχει πάρα πολύ από την ευρωπαϊκή πρακτική. Όπως επισημάνθηκε παραπάνω, για να αναπτυχθεί ουσιαστικά, απαιτείται συνειδητή επιλογή από την Πολιτεία και, το κυριότερο, σοβαρή προσπάθεια από την πλευρά της αγοράς. Ειδικά για την Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης οι Ασφαλιστικές Εταιρείες και οι Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές θα πρέπει να αναδείξουν την αναγκαιότητα της ως χρήσιμο θεσμικό μέτρο για την προστασία των Καταναλωτών και ως αξιόπιστο μέσο νομικής και οικονομικής προστασίας για τους ίδιους τους Επαγγελματίες. Προς την κατεύθυνση αυτή, η ιδέα είναι απλή: “Να αντιγράψουμε τους Κύπριους”!

Ήδη, εδώ και αρκετά χρόνια, στην Κύπρο με τη βούληση της Πολιτείας, μέσω των αντίστοιχων επαγγελματικών επιμελητηρίων / συλλόγων, έχει θεσμοθετηθεί δια νόμου, η υποχρεωτική ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης σε μια σειρά επαγγελμάτων όπως:

– Αρχιτέκτονες

– Σύμβουλοι Μηχανικοί μέλη του ΕΤΕΚ (αντίστοιχο με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος – ΤΕΕ)

– Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές,

– Μεσίτες Αστικών Ακινήτων (Real Estate),

– Δικηγόροι μέλη του Δικηγορικού Συλλόγου Κύπρου,

– Σύμβουλοι Επενδύσεων, – Χρηματιστές,

– Ταξιδιωτικοί Πράκτορες & Διοργανωτές Υπαίθριων Δραστηριοτήτων Αναψυχής (υπάρχει κάποια θεσμική απαίτηση και στη χώρα μας αλλά λόγω σχετικής ασάφεια, στην πράξη, εφαρμόζεται ανελλιπώς), – Φορείς/Σύμβουλοι Υγιεινής & Ασφάλειας (γνωστοί ως ΕΞΥΠΠ)

– Λογιστές / Πιστοποιημένοι Ελεγκτές μέλη του επαγγελματικού σωματείου ΣΕΛΚ,

– Επαγγελματίες Υπηρεσιών Υγείας όπως Ιατροί, Παραϊατρικά Επαγγέλματα, Φαρμακοποιοί και Νοσοκόμοι μέλη του ΓεΣΥ (Πρόσφατα μάλιστα, ανακοινώθηκε πως πρόκειται να θεσμοθετηθεί η υποχρεωτική Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης _ Medical Malpractice για όλα τα ιδιωτικά και δημόσια νοσοκομεία της Κύπρου).

Προκειμένου να υπάρξει ουσιαστική συνέχεια, στο θέμα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης, προτείνω με πρωτοβουλία του ΣΕΜΑ και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, να συσταθεί ειδική ομάδα επαγγελματιών, η οποία με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα διάφορα επαγγέλματα, να τεκμηριώσει σχετικές ολοκληρωμένες προτάσεις, να τις προωθήσει προς την Πολιτεία και τους επαγγελματικούς Φορείς. Ο Γράφων, επικαλούμενος μακρόχρονη προσωπική εμπειρία σε θέματα Ασφάλισης Γενικής και Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης, μπορεί να συμβάλλει στην όλη προσπάθεια.