Ασφαλιστές

Ανάγκη να υπάρξει ορθολογική προσέγγιση και στη χώρα μας! 

Με βάση σχετικά δεδομένα από την ελληνική πραγματικότητα, μπορεί να λεχθεί πως για τον σύγχρονο Έλληνα επαγγελματία – επιχειρηματία, το “επιχειρείν επικινδύνως” δεν είναι μόνο θέμα φύσης ή κουλτούρας. Χαρακτηρίζεται και από αντικειμενική άγνοια σύγχρονων κανόνων διαχείρισης κινδύνων και θεμάτων ευθύνης που συνέονται με την εκάστοτε δραστηριότητα. Ίσως το μέχρι τώρα πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό σύστημα που επικρατούσε στη χώρα μας να επέτρεπε κάποιους ιδιάζοντες κανόνες άσκησης επαγγέλματος ή λειτουργίας μιας επιχείρησης. Όμως, το κλίμα της ευρύτερης αγοράς που αλλάζει και η οικονομική κρίση που βαραίνει, επιβάλλουν μια διαφορετική προσέγγιση των ευθυνών και μια αντικειμενική διαχείριση των επαγγελματικών και επιχειρηματικών κινδύνων.

Απαραίτητη η ασφάλιση αλλά θέλει προσοχή!

Πριν από κάποιο χρονικό διάστημα “έπεσα” πάνω σε συζήτηση του Insurance Forum γύρω από το θέμα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης Λογιστή – Φοροτεχνικού και Ορκωτού Ελεγκτή. Ειδικότερα, γινόταν αναφορά ζητώντας απάντηση  στο “θεμελιώδες” ερώτημα της αγοράς: «Καλύπτονται τα πρόστιμα;»
Παλαιότερα, είχε τύχει σε κάποιες περιπτώσεις, να δεχθώ σχετικά ερωτήματα από Πελάτες ή από συναδέλφους Ασφαλιστές γύρω από το ίδιο θέμα. Ειδικότερα, μου είχε ζητηθεί να αποφανθώ σε κάποιες σχετικές λεπτομέρειες ασφαλιστηρίων Λογιστών – Φοροτεχνικών από τα λίγα που κυκλοφορούν στην αγορά. Ομολογώ πως οι περιπτώσεις αυτές ήταν αρκετές για να διαπιστώσω τη σύγχυση και την ανωριμότητα της αγοράς πάνω στο θέμα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης Λογιστή – Φοροτεχνικού και Ορκωτού Ελεγκτή.

Καθοριστικός ο ρόλος της Ασφάλισης

Το θεσμικό πλαίσιο. Εδώ και αρκετά χρόνια, ο βασικός Νόμος 2251/94 για την προστασία του Καταναλωτή όπως έχει συμπληρωθεί – προσαρμοσθεί στα ισχύοντα ευρωπαϊκά πρότυπα, αποτελεί ένα καθόλα σύγχρονο πλαίσιο που διασφαλίζει τα συμφέροντα του Καταναλωτή σε ότι αφορά τα καταναλωτικά αγαθά (i) και τις υπηρεσίες που του προσφέρονται (ii). Σύμφωνα και με τη νομική ορολογία, ο νόμος κατέστησε “αυστηρή” την αστική ευθύνη (“strict” liability) τόσο του Κατασκευαστή – Παραγωγού, Εμπόρου – Διανομέα καταναλωτικού προϊόντος όσο και του Παρέχοντος Υπηρεσίες προς τον Καταναλωτή. Θέμα εξόχως σοβαρό για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Καταναλωτή αλλά και για την εξέλιξη των συναλλακτικών ηθών στη σύγχρονη κοινωνία, που γίνεται όλο και πιο πολύπλοκη και απαιτητική. Δυστυχώς όμως ο νόμος αυτός, σε ότι αφορά θέματα ευθύνης στη χώρα μας, έμεινε στα «αζήτητα» και συνεχίζει μέχρι στιγμής να αγνοείται. Είναι ωστόσο σαφές ότι οι ευθύνες υπάρχουν.

Σύγχρονες ιδέες για την ανάπτυξή της

Αφορμή για το παρόν κείμενο, το ειδικό κείμενο του NextDeal αναφορικά με την ανάγκη να υπάρξουν πρωτοβουλίες και υπερβάσεις ώστε να μεγαλώσει «ασφαλιστική πίττα» στη χώρα μας. Θέμα που αποτελεί βάσιμη προοπτική ανάπτυξης, που συχνά συζητιέται αλλά  που συνήθως ξεχνιέται όταν η κακοδαιμονία της αγοράς βάζει άλλα επείγοντα ζητήματα και άλλες προτεραιότητες επιβίωσης ...

Δεν θα αναφερθώ σε Ασφαλίσεις Ζωής και με Συνταξιοδοτικά Προγράμματα που όντως με βάση και την τρέχουσα οικονομική συγκυρία (αδυναμία του Κράτους να εγγυηθεί με αξιοπιστία και επάρκεια), έχουν τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης. Θα αναφερθώ παρακάτω, σε ασφαλιστικά προϊόντα του κλάδου Γενικών Ασφαλίσεων, που κατά καιρούς έχω επισημάνει.

Παράγων "Θεραπείας" η Ιδιωτική Ασφάλιση
 

Η Προστασία Εργαζομένων αποτελεί, μεταξύ άλλων, πρωταρχικό αξίωμα μέριμνας στην ευρωπαϊκή τάξη  πραγμάτων. Η διασφάλιση δε της εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος επιτυγχάνεται με σειρά ενιαίων Ευρωπαϊκών Οδηγιών για όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Από την πλευρά τους, τα θεσμικά Όργανα της Πολιτείας έχουν την ευθύνη επιμέλειας σε ότι αφορά την τήρηση του νομοθετικού πλαισίου στα θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας και της ευρύτερης αγοράς. Ωστόσο, τα ατυχήματα, αν και σπάνια, πάντα υπάρχουν και βαραίνουν ηθικά και οικονομικά. Με δεδομένο πως η πιθανότητα επέλευσης των ατυχημάτων δεν μπορεί να μηδενισθεί, η όποια προσπάθεια για τη ριζική ελαχιστοποίησή τους θα ήταν πρακτικά αφενός υπερβολικά δαπανηρή και αφετέρου αδύνατη. Για τη σχετική άμβλυνση του προβλήματος, η γνώση και το χρήμα ως κινητήριοι μοχλοί στη σύγχρονη οικονομία, επιστρατεύθηκαν και για την ορθολογική αντιμετώπιση των συνεπειών από τα εργατικά ατυχήματα.

Αναγκαία η ανάπτυξή της και στη χώρα μας

Πριν από κάποιο διάστημα, εντός του 2012, η Επιτροπή Αστικής Ευθύνης της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος έδωσε στη δημοσιότητα ειδική Έκθεση για την κατάσταση του κλάδου Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης στην Ελλάδα. Πρόκειται για μία εμπεριστατωμένη μελέτη που τεκμηριώνει, μεταξύ άλλων, τη μεγάλη υστέρηση του κλάδου Ασφάλισης Γενικής Αστικής Ευθύνης (εκτός Αυτοκινήτου) έναντι του κοινωνικού συνόλου.

Εύλογα προκύπτει η σχετική ερώτηση: “Πού οφείλεται και τι σημαίνει αυτή η υστέρηση στην ανάπτυξη της ιδιωτικής Ασφάλισης στην Ελλάδα και ειδικότερα η Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης;” Η απάντηση είναι προφανής και η απάντηση αυθόρμητη: “Έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης στον Έλληνα Καταναλωτή αλλά και στον Επαγγελματία ή στην Επιχείρηση που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά”. Ωστόσο, η απάντηση αυτή από μόνη της δεν είναι αρκετή.

Ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους Καταναλωτές και όχι μόνο

Σε ειδική Έκθεση του 2012, της Επιτροπής Αστικής Ευθύνης της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος για την κατάσταση του κλάδου Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης στην Ελλάδα (εκτός Αυτοκινήτου), τεκμηριώνεται, μεταξύ άλλων, η μεγάλη υστέρηση του κλάδου Ασφάλισης Γενικής Αστικής Ευθύνης έναντι του κοινωνικού συνόλου.
Σημειώνεται πως ο συγκεκριμένος Κλάδος δεν ενδιαφέρει μόνο τους Καταναλωτές και τις Ασφαλιστικές Εταιρείες. Αφορά και Ασφαλιστικούς Διαμεσολαβητές που αναζητούν νέους τομείς δράσης και ανάπτυξης των υπηρεσιών που έχουν ανάγκη Καταναλωτές (Φυσικά Πρόσωπα ή Επιχειρήσεις) καθώς και τους δικηγόρους που συμβάλλουν στην εύρυθμη – σύννομη λειτουργία της κοινωνίας.

Η ελληνική πραγματικότητα

Η πρακτική εμπειρία στη χώρα μας δείχνει πως ο θεσμός της Ασφάλισης δεν αξιοποιείται σωστά, και σύμφωνα με τα καταξιωμένα διεθνή πρότυπα. Παρατηρείται σοβαρό έλλειμμα αξιόπιστης πληροφόρησης για τον υποστηρικτικό ρόλο που η Ασφάλιση μπορεί αντικειμενικά να προσφέρει στο σύγχρονο Επιχειρηματία καθώς και ουσιαστική απόκλιση σε ότι αφορά την αρτιότητα  και την πληρότητα των ασφαλιστικών καλύψεων. Θέματα που ειδικά σε περιόδους οικονομικής κρίσης θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με ιδιαίτερη σοβαρότητα.

Παρατηρείται πως η μέριμνα για ασφάλιση περιορίζεται συνήθως στην κλασική Ασφάλιση «Πυρός και συναφών κινδύνων». Η ασφαλιστική κάλυψη για «οικονομική απώλεια-απώλεια κερδών από την επέλευση κάποιου κινδύνου» πολύ συχνά απουσιάζει ή υποβαθμίζεται.

Εγγύηση αξιοπιστίας η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης

Οι έννοιες που συνδέουν τα θέματα «Παροχή Υπηρεσιών» και «Προστασία Καταναλωτή» και αφορούν τον οποιοδήποτε Επαγγελματία που προσφέρει υπηρεσίες έναντι αμοιβής, είναι:

- «Επαγγελματικά προσόντα» δηλαδή κατάλληλη επαγγελματική εκπαίδευση του παρέχοντος κάποια υπηρεσία έναντι αμοιβής
- «Διαπίστευση», δηλαδή απονομή επάρκειας σε ότι αφορά ελάχιστες αποδεκτές προϋποθέσεις για την άσκηση της αντίστοιχης δραστηριότητας του Επαγγελματία που παρέχει την υπηρεσία και
- «Εγγύηση» σε ότι αφορά την ποιότητα και αξιοπιστία των παρεχομένων υπηρεσιών ώστε να ικανοποιείται ο Καταναλωτής που πληρώνει.

Απαραίτητο συστατικό του σύγχρονου “επιχειρείν”

Υπάρχει δυστυχώς, η αρκετά διαδεδομένη αντίληψη πως η Ασφάλιση είναι κάτι το όχι απολύτως αναγκαίο και ίσως κάτι που μπορεί να αποφύγει κανείς γλιτώνοντας/ εξοικονομώντας το αντίστοιχο κόστος.

Όταν επιβάλλεται ως συμβατική υποχρέωση, πολύ συχνά αντιμετωπίζεται ως αμφίβολης σκοπιμότητας δαπάνη και προς τούτο καταβάλλεται προσπάθεια για την υποβάθμισή της ή ακόμη και για την αποφυγή της. Επίσης  πολύ συχνά διατυπώνεται μια χειρότερη αντίληψη που λέει ότι: «εμείς μια τέτοια ασφάλιση  δεν τη χρειαζόμαστε και δεν μας αφορά. Επομένως γιατί να ξοδεύουμε;» ή ακόμη «ξέρουμε τη δουλειά μας και πάντα προσέχουμε. Τόσα χρόνια λειτουργούμε / είμαστε στο επάγγελμα και δεν μας έχει συμβεί κάτι …»