ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ (IV)
Νέες συνθήκες ανταγωνισμού & Επαγγελματική Ευθύνη
Η Πολιτεία, υπό την πίεση των εξελίξεων (Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Απελευθέρωση Επαγγελμάτων, “Μνημόνιο” μεταξύ Ελληνικής Κυβέρνησης και ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ και νέες δεσμεύσεις – υποχρεώσεις για εκταμιεύσεις δανείων προκειμένου να αποφευχθεί η πτώχευση της χώρας), είναι προφανές πως δεν μπορεί να διατηρήσει το ιδιότυπο “περιβάλλον” που ισχύει και επικρατεί εδώ και αρκετά χρόνια (ελάχιστες υποχρεωτικές αμοιβές, «χαοτικό» πλαίσιο σε θέματα ευθύνης, αθέμιτος ανταγωνισμός, πελατειακές σχέσεις κλπ). Ένα σύστημα το οποίο αντικειμενικά λειτουργεί σε βάρος του κοινωνικού συνόλου και ενίοτε σε βάρος των ίδιων των επαγγελματιών. Το αποτέλεσμα, πέραν όλων των άλλων, είναι η στρέβλωση της ίδιας της αγοράς με αρνητικές συνέπειες στην αξιοπιστία και την ανταγωνιστικότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Οι νέες νομοθετικές - θεσμικές εξελίξεις (απελευθέρωση επαγγελμάτων, πολεοδομικές ρυθμίσεις, νέο φορολογικό σύστημα κλπ), μοιραία εισάγουν νέα δεδομένα σε θέματα ανταγωνισμού, ποιότητας και ευθυνών για τους διάφορους επαγγελματίες (Αρχιτέκτονες, Μηχανικοί, Λογιστές, Ορκωτοί Ελεγκτές, Δικηγόροι, Εκτιμητές κλπ). Ωστόσο, οι διαφαινόμενες εξελίξεις είναι μάλλον άγνωστες όχι μόνο στο ευρύ κοινό αλλά και στους ίδιους τους άμεσα σχετιζόμενους ελεύθερους επαγγελματίες, στα επαγγελματικά σωματεία και στους επιστημονικούς συλλόγους τους. Όλοι τους, όπως προκύπτει από τον τρόπο και το χαρακτήρα των αντιδράσεων τους, μάλλον δεν φαίνεται να έχουν συνειδητοποιήσει, αντικειμενικά και επί της ουσίας, τη νέα πραγματικότητα. Η συντριπτική πλειοψηφία φαίνεται να αγνοεί ή να υποβαθμίζει τη σημασία της εξέλιξης αυτής.
Πέρα από τις όποιες εξελίξεις λόγω Μνημονίου και οικονομικής κρίσης, η ικανοποίηση του τελικού Καταναλωτή / Χρήστη όχι μόνο στο θέμα της ποιότητας των προϊόντων αλλά και των υπηρεσιών που του παρέχονται. Αποτελεί βασικό κοινωνικό αίτημα η εξάλειψη των καθιερωμένων «εκπτώσεων» ποιότητας ή των φαινομένων συναλλαγής και η «απόδοση ευθυνών» στους ασυνείδητους παρανομούντες και ανεύθυνους, μία ολοένα και σαφέστερη σύγχρονη απαίτηση. Διαφορετικά, καμία αλλαγή δεν πρόκειται να αλλάξει το Ελληνικό «επιχειρείν» και τα παράδοξά του.
Στο πλαίσιο της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται με την απελευθέρωση των υπηρεσιών και τον συνεπακόλουθο ανταγωνισμό, καθοριστικής σημασίας θα είναι η ποιότητα και η αξιοπιστία των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Με βάση τα δεδομένα γύρω από το θέμα της απελευθέρωσης των επαγγελματιών, διαφαίνεται η προοπτική να προσαρμοσθεί το θεσμικό πλαίσιο στα ευρωπαϊκά δεδομένα, με δηλωμένη τη διάθεση της Πολιτείας να εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του νόμου.Υπό τις τρέχουσες συνθήκες της οικονομικής κρίσης, αυτό που παλαιότερα αποτελούσε εξαίρεση καινοτόμων επαγγελματιών / επιχειρήσεων, σταδιακά θα επιβληθεί ως ο κανόνας του νέου «επιχειρείν».
Μοιραία θα ακολουθηθούν οι δρόμοι της ευρύτερης ευρωπαϊκής αγοράς. Πέρα από την επάρκεια τυπικών επαγγελματικών προσόντων και εμπειρίας του εκάστοτε Επαγγελματία, ίσως το πλέον σημαντικό κριτήριο θα είναι η παροχή υπηρεσιών με κατάλληλη «εγγύηση» για την ποιότητά τους με σαφή ανάληψη των όποιων ευθυνών από τυχόν «αστοχίες» που μπορεί να ζημιώσουν. Η «εγγύηση» αυτή, στην πράξη, δεν είναι άλλο από την ασφαλιστική κάλυψη της Επαγγελματικής Ευθύνης για λάθη και παραλείψεις.
Εκφράζεται εδώ λοιπόν η άποψη πως η συγκεκριμένη ασφάλιση θα αποδειχθεί καθοριστικής σημασίας και σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική, συμβάλλοντας θετικά στην εξυγίανση του Συστήματος Παροχής Υπηρεσιών στη χώρα μας και στον εξορθολογισμό της αγοράς.