ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ
Αναγκαία η συνειδητοποίηση και η αντιμετώπιση της Ευθύνης!
Στο ξεκίνημα της καριέρας μου στον ασφαλιστικό κλάδο, πριν 30 χρόνια, διαπίστωσα πως υπήρχε μεγάλη άγνοια στα θέματα επαγγελματικών κινδύνων τόσο στα δημόσια έργα όσο και στα ιδιωτικά έργα. Πέρα από την επικοινωνία με έμπειρους μηχανικούς της αγοράς, χρειάστηκε να διερευνήσω το θεσμικό πλαίσιο που ίσχυε στη χώρα μας γύρω από τα δημόσια αλλά και στα συνήθη δομικά έργα που απασχολούσαν τη μεγάλη μάζα των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών. Παράλληλα, άρχισα να αρθρογραφώ ώστε να υπάρξει η κατάλληλη ενημέρωση και να μπορέσω σαν επαγγελματίας Ασφαλιστής να προσφέρω λύσεις, σύμφωνα με τα δεδομένα της ώριμης ευρωπαϊκής αγοράς.
Παρά τις ραγδαίες εξελίξεις στο επάγγελμα του Μηχανικού, η άγνοια γύρω από τα θέματα ευθύνης συνεχίζει να υφίσταται. Ανέγγιχτη παραμένει η παγκόσμια νομική “πρωτοτυπία” της απόλυτης ποινικοποίησης του επαγγέλματος του Μηχανικού. Ίσως ελάχιστοι από τους παλιούς Μηχανικούς γνωρίζουν πως ο Έλληνας Μηχανικός είναι νομικά υπόλογος “για τυχόν παραβιάσεις της νομοθεσίας και των κανόνων της οικοδομικής, λόγω δόλου ή και αμέλειας” (Ν.2331/95 που τροποποίησε το άρθρο 286 του Ποινικού Κώδικα)!
Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για τον τεχνικό κλάδο, η ηγεσία του ΤΕΕ να μεριμνήσει για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου στο οποίο δραστηριοποιούνται οι σημερινοί Έλληνες Μηχανικοί. Ωστόσο και οι ίδιοι οι Μηχανικοί θα πρέπει να αναλογιστούν τις ευθύνες τους στο περίπλοκο θεσμικό πλαίσιο απαιτήσεων και σοβαρών αβεβαιοτήτων που εγκυμονούν οι σύγχρονες εξελίξεις στο επάγγελμα. Αναφέρονται χαρακτηριστικά τα παρακάτω:
- Ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών
- Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίων
- Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης
- Πιστοποιητικά Ενεργειακής και Στατικής επάρκειας
- Σύστημα Ψηφιακής Μοντελοποίησης (Building Information Modelling_BIM)
- Ανασύσταση οικοδομικών αδειών και αλλαγή επιβλέποντος Μηχανικού
- Μητρώο Μηχανικών Προσεισμικού Ελέγχου σε δημόσια και ιδιωτικά κτήρια.
Είναι προφανές πως οι νέες ανάγκες υπηρεσιών απαιτούν τεχνική επάρκεια. Δηλαδή, δεξιότητες και κατάλληλα Επαγγελματικά Προσόντα Μηχανικού. Δηλαδή, κατάλληλη επαγγελματική κατάρτιση και κάποια ελάχιστη εξειδικευμένη εμπειρία. Παράλληλα, απαιτείται Πιστοποίηση, δηλαδή τυπική διαπίστωση επάρκειας σε ότι αφορά ελάχιστες αποδεκτές προϋποθέσεις για την άσκηση της αντίστοιχης δραστηριότητας.
Αυτό που, τουλάχιστον προς το παρόν, δεν απαιτείται στην πράξη, είναι η Εγγύηση της Ποιότητας και της Αξιοπιστίας των παρεχόμενων υπηρεσιών που δεν είναι άλλη από την ασφαλιστική κάλυψη της Επαγγελματικής Ευθύνης. Δηλαδή, κάποιος Τρίτος Φορέας (Ασφαλιστική Εταιρεία), να μπορεί να αποζημιώνει για τις οικονομικές συνέπειες από τυχόν λάθη ή παραλείψεις του Μηχανικού, ώστε να διασφαλίζεται το συμφέρον του Καταναλωτή. Ταυτόχρονα να προστατεύεται ο ίδιος ο φερόμενος ως υπαίτιος Μηχανικός που βασει νόμου θα υποχρεούται να αποζημιώσει κάποιο σημαντικό ποσό πολύ μεγαλύτερο από την αμοιβή που είχε λάβει.
Οι δύο πρώτες παράμετροι, δηλαδή, Επαγγελματικά Προσόντα και Πιστοποίηση Ικανότητας κάποιου Μηχανικού στο να παρέχει συγκεκριμένες υπηρεσίες, αποτελούν φροντίδα της χώρας που παράγει και ελέγχει τους αντίστοιχους επαγγελματίες. Αυτό γίνεται τελικά μέσω του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ). Η «Εγγύηση» όμως για την ποιότητα των υπηρεσιών και την αξιοπιστία αυτού που τις προσφέρει σε βαθμό που να μπορούν να ικανοποιούν / αποζημιώνουν τον Καταναλωτή / Πελάτη, φαίνεται πως είναι το ζητούμενο.
Αν μέχρι σήμερα στη Χώρα μας δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη αυτό που λέμε “ασφαλιστική συνείδηση”, αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει κάποτε να προσαρμοστούμε σε αυτά που ισχύουν στις τις προηγμένες χώρες. Γιατί, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να παραβλέπουμε τις όποιες οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις που επηρεάζουν και το επάγγελμα του Μηχανικού.
Είναι ανάγκη, αν όχι το ΤΕΕ και τα συνδικαλιστικά σωματεία των Μηχανικών, τουλάχιστον οι ίδιοι οι μαχόμενοι Μηχανικοί, να πάρουν ουσιαστικές πρωτοβουλίες για την διασφάλιση των συμφερόντων τους. Όλοι οι ανεξάρτητοι Επαγγελματίες Μηχανικοί ή οι Εταιρείες Συμβούλων Μηχανικών που παρέχουν υπηρεσίες έναντι αμοιβής, θα πρέπει, όπως σε όλες τις χώρες της ΕΕ, να διαθέτουν Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης η οποία θα τους εξασφαλίζει νομική και οικονομική προστασία.