ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ (ΙV)

Δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα nextdeal.gr, 04/03/2021.

Η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης είναι ένας διεθνώς καταξιωμένος μηχανισμός που βοηθά στη ρύθμιση διεκδικήσεων αποζημίωσης που μπορεί ενδεχομένως να προκύψουν από λάθη ή παραλείψεις του παρέχοντος υπηρεσίες. Κρίνοντας από την ισχύουσα πρακτική στη χώρα μας πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, πιστεύται πως είναι ανάγκη να υπάρξει εξορθολογισμός με εφαρμογή ενιαίων αρχών που συνάδουν με το δίκαιο και με τη λογική της ευρύτερης ευρωπαϊκής κοινωνίας, στην οποία ανήκουμε. 
Είναι διαπιστωμένο πως και στον επαγγελματικό χώρο των δικηγόρων, υπάρχει αφενός αδιαφορία αλλά και άγνοια για τη σκοπιμότητα και χρησιμότητα μιας τέτοιας ασφάλισης. Διότι, όσο ικανοποιητική κι αν ακούγεται η ιδέα να αποζημιώνεται ο Πελάτης ή και κάποιος Τρίτος όταν ζημιώνεται από επαγγελματικό λάθος ή παράλειψη, στην πράξη σπάνια τίθεται ζήτημα τέτοιας αποζημίωσης. Βέβαια, τα πράγματα αλλάζουν...

Κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί πως οι υπηρεσίες που προσφέρει ένας δικηγόρος δεν είναι μόνο δικαστηριακές αλλά ευρύτερες. Και, στη βάση πως κανένας δεν είναι τέλειος, λογικό είναι υπάρχουν περιπτώσεις όπου εξ αμελείας λάθος ή παράλειψη να μπορεί να ζημιώσει κάποιον Πελάτη του ή Τρίτο και να οδηγήσει σε οικονομικής φύσεως διεκδικήσεις, ακόμη  και κακόβουλες. Περιπτώσεις δηλαδή που είναι λογικό να υπάρχουν ή να αναμένονται, ιδιαίτερα σε περιβάλλον οικονομικής κρίσης.

Δεν είναι δυνατόν να αγνοούμε το γεγονός πως σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες οι δικηγόροι προκειμένου να είναι μέλη του επαγγελματικού συλλόγου τους και να ασκούν δραστηριότητα, είναι υποχρεωτικά ασφαλισμένοι για την επαγγελματική τους ευθύνη μέχρι κάποιο ελάχιστο όριο.

Θα άξιζε ίσως να προβληματίσει το παράδειγμα του Κυπριακού Δικηγορικού Συλλόγου που από το 2009 επέβαλε υποχρεωτικά στα μέλη του την Ασφάλιση της Επαγγελματικής Ευθύνης με κάποια ελάχιστα όρια κάλυψης, τα οποία μάλιστα αναπροσαρμόσθηκαν στη συνέχεια, σε μεγαλύτερο ποσό. 

Εύλογα ερωτήματα

• Είναι άραγε τυχαίο το ότι σε όλες τις προηγμένες χώρες κανένας δικηγόρος δεν λειτουργεί χωρίς την απαραίτητη ασφαλιστική κάλυψη για τις επαγγελματικές του ευθύνες;
• Γιατί να αγνοούμε και συστηματικά να παραβλέπουμε την αντίστοιχη γενικώς / καθολικώς αποδεκτή πρακτική που εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια διεθνώς;
• Γιατί να μην υπάρχει και στη χώρα μας η δυνατότητα αποζημίωσης μέσω της Ασφάλισης διά λόγους επαγγελματικής ευθύνης;
• Tι έχει να φοβηθεί ο Έλληνας δικηγόρος που διαθέτει επαρκή επιστημονική κατάρτιση, επαγγελματική οργάνωση και τη δέουσα αξιοπιστία;
• Γιατί να έχει το άγχος για αντιμετώπιση διεκδικήσεων αποζημίωσης, ακόμα και κακόβουλων, για τυχόν λάθη ή παραλείψεις του; 

Τυχόν αιτιάσεις περί μεγάλης δαπάνης για μια τέτοια Ασφάλιση, δεν ευσταθούν. Τη στιγμή που μιλάμε για ένα δοκιμασμένο ασφαλιστικό προϊόν το κόστος είναι χαμηλό,

Η εν μέρει βάσιμη άποψη περί έλλειψης εμπειρίας και αξιοπιστίας στην εγχώρια ασφαλιστική αγορά δεν αποτελεί άλλοθι. Κάλλιστα μπορεί να υπάρξουν γόνιμες και αξιόπιστες λύσεις χαμηλού κόστους από διεθνείς ασφαλιστικές εταιρείες ή τους Lloyd’s που δραστηριοποιούνται και στην ελληνική αγορά.

Η άποψη ότι "δεν χρειάζεται τέτοια ασφάλιση για τους Έλληνες δικηγόρους" είναι σαφώς εσφαλμένη. Στην ελεύθερη οικονομία της σημερινής εποχής της παγκοσμιοποίησης και της ανοιχτής πληροφόρησης (internet), θα πρέπει να πάψουμε να αδιαφορούμε για την διεθνώς ισχύουσα πρακτική και τις θεσμικές εξελίξεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Κίνδυνοι & Ευθύνες

Ο Δικηγόρος, ασκεί ένα επάγγελμα κύρους και έντασης ευθύνης. Η απελευθέρωση του επαγγέλματος στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αγοράς και η οικονομική κρίση, δημιουργούν συνθήκες αβεβαιότητας και νέων επαγγελματικών κινδύνων. Επιπλέον, η κοινωνία και τα ήθη αλλάζουν. Ο Δικηγόρος δεν είναι στο "απυρόβλητο"! Μπορεί κάλλιστα να εγερθούν αξιώσεις αποζημίωσης εις βάρος του όχι απαραίτητα για κακοδικία (αυτό είναι σχετικά δύσκολο να συμβεί) αλλά για λόγους:

• δυσφήμισης & συκοφαντίας, 
• διαρροής πληροφοριών, 
• απώλειας εγγράφων, 
• παραβίασης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, 
• παραβίασης απορρήτου και γενικότερα για
• εξ αμελείας λάθη ή παραλείψεις κατά την παροχή νομικών υπηρεσιών.

Πλεονεκτήματα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης 

• Προσφέρει ουσιαστική νομική και οικονομική κάλυψη για ενδεχόμενο ζημιογόνο λάθος ή παράλειψη
• Αποτελεί εγγύηση ότι για τυχόν οικονομική ζημιά Πελάτη του Ασφαλισμένου, θα αποζημιώσει κάποια Ασφαλιστική Εταιρεία
• Με το αίσθημα ασφάλειας που προσφέρει. ενθαρρύνει την ανάληψη πρωτοβουλιών με ενδεχόμενα αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο (πχ διεύρυνση δραστηριοτήτων σε νέους τομείς, ανάληψη υποθέσεων από πελάτες εξωτερικού, συνέργια με διεθνές δικηγορικό γραφείο κλπ).

Κυρίες και κύριοι Δικηγόροι, όπως σε όλες τις προηγμένες χώρες, συνιστάται να δείτε αντικειμενικά το θέμα της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης. Η διεθνής πρακτική την έχει αναδείξει ως μοναδικό «εργαλείο» για την απρόσκοπτη άσκηση του επαγγέλματος. Η επώδυνη οικονομική κρίση που βιώνουμε ως χώρα ας ελπίσουμε πως θα μας κάνει να αναζητήσουμε γόνιμες ιδέες ενεργοποιώντας δυνάμεις προόδου που σίγουρα διαθέτουμε ως λαός.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το κείμενο αποτελεί μέρος της Εισήγησης του κ. Γιώργου Κουτίνα »  με τίτλο: «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ & ΑΣΦΑΛΙΣΗ», στο «1ο Πανελλήνιο Forum για το Δικηγορικό Επάγγελμα», το οποίο είχε γίνει στις 7 & 8 Νοεμβρίου 2014, στο Ζάππειο Μέγαρο, στην Αθήνα