ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ & ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ

Να «ανακαλύψουν» την Ασφάλιση για τις Ευθύνες τους

Η Ελληνική κοινωνία, έχει εδώ και πολλά χρόνια οδηγηθεί σε έναν λαϊκισμό, ο οποίος με τη σειρά του, την οδήγησε στην «ελαφρά τη καρδία» απόκλιση από τα ευρωπαϊκά δεδομένα και τις διεθνείς προδιαγραφές, δημιουργώντας μια τεράστια αδρανειακή μάζα που αντιστέκεται στο αυτονόητο των σύγχρονων εξελίξεων. Αναδεικνύοντας τις επί χρόνια «ελληνικές ιδιαιτερότητες» ως το πρωτεύον ζήτημα σε κάθε σχεδιασμό και παραβλέποντας τις διεθνείς και κυρίως τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα σπάνιο είδος επιχειρηματικών κανόνων και μια ιδιόμορφη κουλτούρα ειδικής «ασυλίας» έναντι των υποχρεώσεων και των ευθυνών.

Οι Μηχανικοί φαίνεται πως δυστυχώς δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από τον παραπάνω κανόνα, έστω και αν από τη φύση τους θα έπρεπε να  μάχονται τον ισοπεδωτικό λαϊκισμό, ο οποίος τους υποβαθμίζει τόσο επιστημονικά όσο και επαγγελματικά, στους διάφορους τομείς που δραστηριοποιούνται: Στην Οικοδομή, στο Εργοτάξιο, στη Βιομηχανία, στις Υπηρεσίες, στο Δημόσιο.

Ο Κλάδος των Μελετών και Κατασκευών, στο πλαίσο της ευρύτερης οικονομικής κρίσης, βιώνει σοβαρές δυσκολίες. Πολλοί είναι αυτοί που θέτουν το ερώτημα: Πως πρέπει να πορευθούμε;

Να κάνουμε την αυτοκριτική να ανασυντάξουμε δυνάμεις και να οργανωθούμε καλύτερα, σύμφωνα με τους σύγχρονους ευρωπαΪκούς κανόνες άσκησης του επαγγέλματος.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αδράνειας και απόκλισης από διεθνώς ισχύοντα πρότυπα αποτελεί ο θεσμός της Ασφάλισης στον τομέα των ιδιωτικών και των δημοσίων έργων. Ένας θεσμός που είναι από τη φύση του διεθνοποιημένος (λόγω του μηχανισμού της αντασφάλισης για τη διασπορά – ελαχιστοποίηση των κινδύνων) και που είναι απόλυτα καταξιωμένος για τη χρησιμότητά του.

Θεσμός που δεν κοστίζει ακριβά και που  εφαρμόζεται διεθνώς χωρίς να επιδέχεται εύκολα «εθνικές πατέντες». Υπονοείται η εγχώρια πρακτική που συχνά επιδιώκει / αρκείται σε «φτηνά» ασφαλιστήρια μεταφραζόμενα στην πράξη σε ένα «χαρτί» για να βολεύονται ορισμένοι και κάποιες ασφαλιστικές εταιρείες, χωρίς να καλύπτονται πραγματικοί κίνδυνοι και υπαρκτές ευθύνες. Αποτέλεσμα αυτού, να μην αποζημιώνονται σωστά ζημιές όταν χρειαστεί και να δυσφημίζεται ο ρόλος της Ασφάλισης. Γιατί δυστυχώς, πολύ συχνά ακούγεται με τρόπο καθαρά απαξιωτικό: Να μιλήσουμε για ποια Ασφάλιση; Για ποιες Ασφαλιστικές Εταιρείες;

Ωστόσο, οι ευθύνες των Μηχανικών πάντα υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, όσο μελετώνται και κατασκευάζονται τεχνικά έργα από αυτούς.  Πιστεύω ότι είναι άστοχο να μιλάμε επί σειρά ετών για τα ίδια θέματα (Ευθύνες, Μητρώο Κατασκευαστών κλπ) και πάντα να ζητάμε από την Πολιτεία να προσδιορίσει δια νόμου τις ευθύνες ενός εκάστου των Μηχανικών και των υπολοίπων συντελεστών των έργων. Οι  ευθύνες των εν λόγω συντελεστών είναι σε μεγάλο βαθμό προσδιορισμένες από τη νομοθεσία αλλά και την πληθώρα των νομολογιών, όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο. Εξ άλλου η αστική ευθύνη ακολουθεί διεθνώς τις ίδιες βασικές αρχές Δικαίου.

Αντί να επιδιώκουν να λαμβάνουν οι Μηχανικοί τη σωστή αμοιβή ώστε να μπορούν να κάνουν σωστές μελέτες και  επιβλέψεις, απεμπολούν τις ευθύνες τους λόγω των ισχνών αμοιβών που λαμβάνουν, τινάζοντας στον αέρα αυτοί οι ίδιοι τον ορθολογισμό, τον οποίο επιτέλους σπούδασαν στις Πολυτεχνικές σχολές.

Αναγκαία η Ασφάλιση της Ευθύνης

Η εν γένει ευθύνη των Μηχανικών, εδώ και πολλά χρόνια, ασφαλίζεται ευρέως σε διεθνή κλίμακα. Ευτυχώς υπάρχουν και στη χώρα μας μερικά πρωτοπόρα Γραφεία Μελετών που την έχουν υιοθετήσει.

Η Ασφάλιση δεν κοστίζει ακριβά και καλύπτει ρητά τις όποιες εκ του νόμου ευθύνες. Αποτελεί σοβαρό λάθος η απλοποιημένη λογική που διαιωνίζει τις σημερινές συνθήκες με το πρόσχημα πως επιβάλλοντας θεσμικά ή δια νόμου την Ασφάλιση, θα επιβαρυνθεί οικονομικά η Μελέτη και αντίστοιχα η Κατασκευή των έργων. Έτσι όμως διατηρείται μια απαράδεκτη κατάσταση όπου όλοι οι Μηχανικοί, το ομολογούμε ή έστω το σιγοψιθυρίζουμε, δίνουν το δικαίωμα στους Πολίτες να τους «λοιδορούν». Το κυριότερο, αφήνουν τους Μηχανικούς έκθετους σε σοβαρότατους κινδύνους, οι οποίοι είναι υπαρκτοί.

Κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί πως, επί της ουσίας, η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης δεν «πωλείται» από τις ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά «αγοράζεται» από τους ενδιαφερόμενους Μελετητές – Συμβούλους Μηχανικούς. Δηλαδή, είναι αυτοί οι ίδιοι που την απαιτούν, αφού προηγουμένως κατανοήσουν την χρησιμότητά της.

Το πρόβλημα με τη συγκεκριμένη Ασφάλιση πιστεύεται πως θα λυθεί εφ’ όσον αντικειμενικά θελήσουμε να ενημερωθούμε για το τι γίνεται στην Ευρώπη. Είναι βέβαιο πως στη σημερινή εποχή της ανοικτής επικοινωνίας και του διαδικτύου δεν θα πρέπει να δαπανούμε ενέργεια για να ανακαλύψουμε τον τροχό! Τον έχουν ανακαλύψει άλλοι και τον χρησιμοποιούν με επιτυχία εδώ και πολλά χρόνια.

Η άγνοια δεν δικαιολογείται. Πολύ περισσότερο από στους Μηχανικούς, οι οποίοι με γνώμονα τη λογική γνωρίζουν να ερευνούν και να δημιουργούν.