ΑΝΟΙΓΜΑ ΑΓΟΡΑΣ & ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ
Μύθος και Πραγματικότητα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, Δευτέρα 15 Ιουνίου 2015, με τίτλο «"Άνοιγμα" αγορών: Μύθος και πραγματικότητα».
Αφορμή για το παρόν κείμενο υπήρξε σχετικό δημοσίευμα στον ηλεκτρονικό τύπο, το οποίο αναφέρεται σε κινητικότητα κάποιων ασφαλιστικών εταιρειών στο να προωθήσουν ασφαλιστικές λύσεις στο πλαίσιο νέας νομοθετικής απαίτησης για υποχρεωτική κάλυψη Αστικής Ευθύνης σε Τεχνικά Επαγγέλματα (ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, ψυκτικούς, τεχνίτες καυστήρων κ.α.). Δηλαδή, με απλά λόγια, μέσω κάποιας υποχρεωτικής ασφαλιστικής κάλυψης, να αποζημιώνονται οι πελάτες τους για τυχόν ζημιές που προκαλούν από αμέλεια, λάθος ή παράλειψη στο πλαίσιο των εργασιών τους. Καλό το νέο και ακόμη καλύτερες οι θετικές προθέσεις των καινοτόμων ασφαλιστικών εταιρειών, για κάτι που αντικειμενικά φαίνεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Μέτρο, που ήδη σε κάποια επαγγέλματα κάλλιστα ισχύει και εφαρμόζεται, διεξοδικά και αξιόπιστα μέχρι κάποιο βαθμό.
Η πραγματικότητα όμως φαίνεται να είναι διαφορετική. Το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τα τεχνικά επαγγέλματα είναι απλά μια τυπική ένταξη ευρωπαϊκής οδηγίας που είναι υποχρεωτική σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ. Ωστόσο, με κάποιο γνωστό τρόπο, η Ευρωπαϊκή Οδηγία καθίσταται ανενεργή στην πράξη και μάλιστα, για απροσδιόριστο βάθος χρόνου στο μέλλον! Και, είναι πράγματι “ατυχής” η μεθόδευση για πλήρη εφαρμογή ενός καθαρά τεχνικού χαρακτήρα θεσμικό μέτρο με έκδοση απόφασης αρμόδιου υπουργού! («Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, ορίζονται τα κριτήρια για το ισοδύναμο ή το συγκρίσιμο χαρακτήρα της ασφαλιστικής κάλυψης, με βάση το σκοπό της και την κάλυψη που παρέχει ως προς τον ασφαλιζόμενο κίνδυνο, το ασφαλιζόμενο ποσό ή το ανώτατο όριο της εγγύησης, καθώς και τις πιθανές εξαιρέσεις από την κάλυψη και ρυθμίζεται κάθε θέμα εφαρμογής του άρθρου αυτού»).
Ίσως είναι καιρός με τον έντομο προβληματισμό λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, να σκεφθούμε σοβαρά όσα πρέπει υποχρεωτικά να γίνουν για την “επόμενες μέρες”, που σίγουρα δεν θα είναι όπως τις προηγούμενες. Ο εκσυγχρονισμός του συστήματος απαιτεί σοβαρότητα και ριζικές τομές. Το συγκεκριμένο παράδειγμα σχετικά με τα τεχνικά επαγγέλματα έχει ευρύτερες διαστάσεις αφού πρέπει να συσχετιστεί και με τα θέματα “πιστοποίησης” επαγγελματιών από κατάλληλα διαπιστευμένους φορείς.
Από μια άποψη είναι δικαιολογημένη η διστακτικότητα εφαρμογής του θεσμικού μέτρου περί υποχρεωτικής Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης. Αυτό όμως που είναι απαράδεκτο είναι οι παρατεταμένες ολιγωρίες, οι αναβολές και η μεθόδευση για διαιώνιση της απραξίας πάνω σε απαραίτητα εκσυγχρονιστικά μέτρα που αξιόπιστα εφαρμόζονται, εδώ και αρκετά χρόνια, στις προηγμένες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης στην οποία ανήκουμε ως ισότιμο μέλος!
Δυστυχώς το πρόβλημα είναι ευρύτερο και αντανακλά διαχρονικές αδυναμίες του συστήματος αλλά και οθωμανο-βαλκανικές κουτοπονηριές του άρρωστου κατεστημένου που σθεναρά ανθίσταται σε θεσμικά μέτρα εξυγίανσης και εκσυγχρονισμού. Αυτά είναι που “τρελαίνουν” τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών και που κατά κάποιο τρόπο μας εκθέτουν ...
Όποιος είναι σε θέση να γνωρίζει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας κάποιων εκ των θεωρούμενων "κλειστών" επαγγελμάτων (Μηχανικού, Δικηγόρου, Ελεγκτή, Λογιστή κλπ.), είναι σε θέση να γνωρίζει πως το λεγόμενο "κλείσιμο" γίνεται με περιοριστικές και ενίοτε σκοπίμως ασαφείς Κανονιστικές Πράξεις (Προεδρικά Διατάγματα, Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, Υπουργικές Αποφάσεις, Εγκυκλίους) που κάπου / κάπως αποκλίνουν από τη βούληση του νομοθέτη / της Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Και αυτό, συνήθως, για να εξυπηρετούνται κάποια συντεχνιακά μικροσυμφέροντα. Ως πότε όμως, θα μπορεί να εφαρμόζεται μια τέτοια πρακτική;
Απελευθέρωση επαγγελμάτων δεν σημαίνει απλά και μόνο ψήφιση απ’ τη Βουλή και τυπική ενσωμάτωση κάποιας Ευρωπαϊκής Οδηγίας στο εγχώριο δίκαιο. Σημαίνει σύγχρονο σύστημα παροχής υπηρεσιών χωρίς "στεγανά" και χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες, που δημιουργούν δυσμενείς επιπτώσεις στο κοινωνικό σύνολο. Και, το κυριότερο, αλλαγή νοοτροπίας στην πράξη με πρωτοβουλίες από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους επαγγελματικούς φορείς, που γνωρίζουν τα προβλήματα και είναι σε θέση να υλοποιήσουν στην πράξη, τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Όχι όμως να τις περιμένουμε από τον εκάστοτε εφήμερο Υπουργό ...