ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
Ειδικός δείκτης σε μια σύγχρονη ευνοούμενη κοινωνία
Σύμφωνα με τη θεμελιώδη αρχή του Αστικού Κώδικα σύμφωνα με την οποία “αυτός που από αμέλεια ζημιώνει κάποιον υποχρεούται να τον αποζημιώνει”. Η βασική αυτή αρχή ισχύει στο δίκαιο όλων των πολιτισμένων χωρών του κόσμου. Στην πράξη, ανάλογα με το βαθμό ανάπτυξης και εξέλιξης της κοινωνίας, η έννοια της Αστικής Ευθύνης έχει περαιτέρω εξειδικευθεί, με κάποια νεότερα επίσης θεμελιώδη νομοθετήματα του κοινωνικού και οικονομικού συστήματος, όπως : Προστασία Εργαζομένων, Καταναλωτή και Περιβάλλοντος. Επίσης, Προστασία Ανταγωνισμού στα πλαίσια μιας ενοποιημένης αγοράς με ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, εργασίας και με ελεύθερη παροχή υπηρεσιών ή ελεύθερη εγκατάσταση.
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα παραπάνω έχουν ήδη εμπεδωθεί εδώ και μερικά χρόνια. Τεκμηριωμένα και με πλήρη σαφήνεια υπό τη μορφή Ευρωπαϊκών Οδηγιών που έχουν υποχρεωτικά ενσωματωθεί στο νομοθετικό πλαίσιο της κάθε χώρας-μέλους της Ε.Ε. Είναι προφανές πως κάτι τέτοιο, παρά τις διάφορες αντιρρήσεις και σκόπιμες καθυστερήσεις, αποτελεί ισχύον νομοθετικό πλαίσιο και στη χώρα μας. Ωστόσο, ορισμένες πτυχές που αφορούν το ζήτημα της ορθολογικής εφαρμογής του συστηματικά - και τις περισσότερες φορές συνειδητά - παραμένουν στο περιθώριο ή εφαρμόζονται πλημμελώς με ένα ιδιότυπο καθεστώς αδράνειας και «ασυλίας», ειδικά στα θέματα αστικής ευθύνης.
Σχετικά, κρίνεται σκόπιμο να υπογραμμισθούν ορισμένες βασικές ρυθμίσεις του θεμελιώδη Νόμου 2251/1994 για την «Προστασία του Καταναλωτή» (συμπληρώθηκε με το Νόμο 3587/2007 που ενσωμάτωσε την Ευρωπαϊκή Οδηγία 29/2005 περί πρακτικών θεμάτων ανταγωνισμού). Ο βασικός αυτός νόμος που εισήγαγε σημαντικά θέματα που σχετίζονται με την κατασκευή / παραγωγή και την εμπορία προϊόντων καθώς και με την παροχή Υπηρεσιών προς τους Καταναλωτές. Συγκεκριμένα, σύμφωνα και με τη νομική ορολογία, κατέστησε “αυστηρή” την αστική ευθύνη (“strict” liability) τόσο του Κατασκευαστή – Παραγωγού, Εμπόρου – Διανομέα καταναλωτικού προϊόντος όσο και του Παρέχοντος Υπηρεσίες προς τον Καταναλωτή. Θέμα εξόχως σοβαρό για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Καταναλωτή αλλά και για την εξέλιξη των συναλλακτικών ηθών στη σύγχρονη κοινωνία, που γίνεται όλο και πιο πολύπλοκη και απαιτητική. Δυστυχώς όμως ο νόμος αυτός, σε ότι αφορά θέματα ευθύνης στη χώρα μας, έμεινε στα «αζήτητα» και συνεχίζει να αγνοείται.
Ωστόσο, οι καιροί αλλάζουν και η καταναλωτική συνείδηση των Ελλήνων ωριμάζει. Οι διάφοροι κατασκευαστές–παραγωγοί, εισαγωγείς–εξαγωγείς, έμποροι–διανομείς προϊόντων, μπορούν ανά πάσα στιγμή να βρεθούν εκτεθειμένοι σε αξιώσεις αποζημίωσης.
Είναι λοιπόν σαφές ότι απαιτείται αντικειμενική ενημέρωση και ανάδειξη της αναγκαιότητας της Ασφάλισης της Αστικής Ευθύνης των παραγωγικών φορέων έναντι του Καταναλωτή.
Προϊόντα & Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης
Για την άμβλυνση των ενδεχόμενων δυσμενών οικονομικών συνεπειών από αστοχία προϊόντων, το σύστημα για την εξυπηρέτησή του, δημιούργησε και εφαρμόζει ευρέως τις ασφαλίσεις:
- Αστική Ευθύνη Προϊόντος και
- Εγγύηση & Απόσυρση ελαττωματικών / μολυσμένων προϊόντων.
Πρόκειται για επιχειρηματικά “εργαλεία” αναγκαία για τις σύγχρονες επιχειρήσεις που θέλουν όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά και να πετύχουν. Δεν κοστίζουν ακριβά και εντάσσονται στις ανελαστικές χρήσιμες λειτουργικές δαπάνες της εκάστοτε επιχείρησης που παράγει ή εμπορεύεται προϊόντα.
Και όμως ελάχιστα εφαρμόζονται στη χώρα μας. Η εγχώρια ασφαλιστική αγορά, ενώ είχε εξαρχής κατανοήσει το ενδιαφέρον που απορρέει από την εφαρμογή του Νόμου 2251/94 για την προστασία του Καταναλωτή, εντούτοις το σχετικό μήνυμα δεν εμπεδώθηκε σωστά στην πράξη. Ούτε και υπήρξε κάποια ουσιαστική ανταπόκριση από την πλευρά της ελληνικής κοινωνίας (Ενώσεις Καταναλωτών). Ωστόσο, οι κίνδυνοι και οι ευθύνες υπάρχουν. Ιδιαίτερα σε περίοδο οικονομικής κρίσης και έντονου προβληματισμού για την πολυπόθητη ανάκαμψη της χώρας, θέματα όπως Προστασία Καταναλωτή, Αστική Ευθύνη και Ασφάλιση, πρέπει οπωσδήποτε να αναδειχθούν και διεξοδικά να αντιμετωπισθούν σύμφωνα με τα ισχύοντα ευρωπαϊκά πρότυπα.